GENLEŞME DENEYLERI:
Deney -1- Gazlarda Genleşmenin Incelenmesi
Amaç:Gazlarda Genleşmenin Araştirilip Gözlenmesi
Araç ve Gereçler:
1-İspirto ocağı
2-Sacayağı
3-Cam huni
4-Beher glas
5-İkili bağlama parçası ve kıskaç
6-Delikli mantar
7-Üçayak ve destek çubuğu
8-Bulaşik Deterjani
Deneyin Yapılışı:
1-Su ve biraz bulaşik deterjanini bir kasede kariştirarak biraz baloncuk elde edelim.
2-Cam huni geniş agzi aşagiya gelecek şekilde suya batiralim.
3-Ağızda oluşan baloncuğu patlatmadan bir düzenek oluşturalım.
4-Zamanla ispirto ocağının etkisiyle beher glasın içindeki havanın genleştiği ve baloncuğun şişip bir süre sonra patladığı gözlenecektir.
Sonuç:Bütün maddeler gibi gazlar da genleşirler. Bu genleşme sadece hacimce gözlenir.Gazlarda oluşan bu genleşmenin miktarini ölçecek olsaydik 1/273 , yani 3,66 x 10-3 oranini bulurduk.
Deney -2-Sıvılarda Genleşmenin İncelenmesi:
Amaç:Sıvılarda Genleşmenin İncelenmesi ve Sıvılardaki Genleşmenin Ortak Özellik Olup Olmadığının Araştırılması:
Araç ve Gereçler:
1-İspirto ocağı
2-Erlenmayer
3-Termemetre
4-Erlenmayeri dolduracak kadar su ve alkol,
5- Sacayak
6-İnce bir cam boru
7-Çift delikli mantar
Deneyin Yapılışı:
1-Erlenmayerimizi tamamen suyla dolduralım
2-Mantarımızın bir deliğine termometreyi diğerine de ince cam boruyu yerleştirelim.
3-Daha sonra bir düzenek oluşturalim.
4-Suyun ilk sıcaklığını ölçtükten sonra ispirto ocağımızı yakıp suyu 80 C’ye kadar ısıtalım
5-Su sıcaklığı 80C’ ye ulaşınca cam borudaki su çizgisini bir kalemle belirtelim.
6-Suya 4. ve5. maddelerde yaptığımızı alkole de uygulayalım.
Sonuç:Sonuç olarak su ve alkolün aynı sıcaklık değişimlerinde farklı genleştikleri görülecektir. Bu sonuçtan yola çıkarak su ve alkolün genleşme kat sayılarının farklı olduğunu ve genleşmenin sıvılar için ayırt edici bir özellik olduğunu söyleyebiliriz.
Deney-3-: Katılarda Genleşmenin İncelenmesi
Amaç: Genleşmenin Katilar Üzerindeki Etkisinin Araştirilmasi
Araç ve Gereçler:
1-Küre
2-Kürenin içinden geçebileceği büyüklükte bir çember
3-Üçayak ve destek çubuğu
4-İspirto ocağı
5-İki tane ikili bağlama parçası
6-İp
Deneyin Yapılışı:
1-Küreyi iple ikili bağlama parçasına bağlayalım.
2-Diğer bağlama parçası ile de çemberi tutturalım.
3-Daha sonra bir düzenek oluşturalim.
4-Kürenin çember içinden geçip geçmediğini gözleyelim.
5-İspirto ocağımızla küreyi ısıtalım.
6-Kürenin çember içinden geçip geçmediğini tekrar gözleyelim.
Sonuç:İlk gözlemimizde çember içinden geçebilen kürenin ikinci durumda geçemediği gözlenecektir.Bunun sebebi ısının Katılar üzerindeki genleştirici etkisidir.
GENLEŞME ILE ILGILI ÇIKMIŞ SORULAR
1-Anlık sıcaklık değişimlerine dayanıklı iki bardak şekildeki gibi iç içe sıkışmıştır.
Bunları kırmadan birbirinden ayırmak için aşağıdaki işlemlerden hangisi yapılmalıdır?
A-İkisi birden sıcak suya tam daldırılmalıdır.
B-Alttaki sıcak suya daldırılıp üsttekine soğuk su konulmalıdır. C-İkisi birden soğuk suya tam daldırılmalıdır.
D-Alttaki soğuk suya daldırılıp üsttekine sıcak su konmalıdır.
E-Yalnız alttakini soğuk suya daldırmak yeterlidir.
(ÖSS-1985)
2- Şekildeki cisimler oda sicakligindayken , X topu Y halkasindan geçiriliyor fakat Z’den geçemiyor. Bunlarin üçü birden belli bir sicakliga kadar isitildiginda, bu kez X topu , Y’den geçemiyor fakat Z’den geçebiliyor.
Cisimlerin yapıldığı metallerin x, y,z uzama katsayıları küçükten büyüğe nasıl sıralanır?
A-x,y, z B-x, z, y C-y, x, z D-z, x, y E-z, y, x
(ÖSS – 1985)
3-Uzama katsayıları, büyükten küçüğe doğru X, Y ve Z sırasında olan metal çubuklardan aşağıdaki çiftler oluşturulmuş ve çiftlerin bir ucu perçinlenmiştir.
Aşagidaki işlemlerin hangisinde X-Y çiftindeki çubuklar birbiriyle,Y-Z çiftindeki çubuklar da birbiriyle eşit boyda olurlar?
X-Y çifti Y-Z çifti
A-Isıtma Soğutma
B-Soğutma Isıtma
C-Isıtma Daha çok ısıtma
D-Soğutma Soğutma
E-Isıtma Isıtma
(ÖSS-1986)
4-X, Y, ve Z cisimleri aynı metalden yapılmıştır.Cisimler oda sıcaklığındayken Y ve Z, X’in içinden hafif bir sürtünmeyle geçebiliyorlar
Cisimlerin üçü de yüksek bir T sıcaklığına kadar ısıtıldığında Y ve Z nin X halkasından geçip geçemeyecekleri konusunda ne söylenebilir?
A-Y geçebilir, Z geçemez.
B-Z geçebilir, Y geçemez.
C-İkisi de geçebilir
D-İkisi de geçemez.
E-Hacimleri bilinmeden birşey söylenemez
(ÖSS-1987)
5-
Düşey kesitleri ve çapları şekilde verilen X yarım küresi ile Y ve Z dik silindirleri aynı metalden yapılmıştır ve sıcaklıkları eşittir. Bu cisimlere eşit ısı verildiğinde son sıcaklıkları arasındaki ilişki ne olur?
A-Ty=Tz (ÖSS-1992)
6-Üzerinde, r yarıçaplı dairesel delik bulunan türdeş bir levha ile yarıçapı r olan türdeş bir metal paranın ilk sıcaklıkları t dir.Bu durumda para delikten ancak geçebilmektedir.
Paranın yüzeyce genleşme katsayısı levhanınkinden büyük olduğuna göre;
I-Yalnız paranın,
II-Yalnız levhanın,
III-Para ile levhanın
T sıcaklığına kadar soğutulmaları işlemlerinin hangilerinde para, delikten geçebilir?
A-Yalnız I B-Yalnız II C-Yalnız III D-I ve II E-I ve III
(ÖSS-1993)
7-Birbirinden ayrılmayacak biçimde perçinlenmiş X ve Y metal şeritleri, şekildeki gibi L ucundan tutturulmuştur. Bu şerit çifti t sıcaklığında düşey konumdadır. X şeridinin uzama katsayısı Y ninkinden büyüktür.
Bu şerit çifti T sıcaklığına kadar soğutulurken, serbest K ucu Şekildeki kesikli yollardan hangisini izleyebilir?
A-1 B-2 C-3 D-4 E-5
(ÖSS-1994)
8-Aynı sıcaklıktaki X ve Y metal çubuklarının boyları eşittir.Çubukların sıcaklıkları aynı miktar artırıldığında, Y çubuğu X e göre daha fazla uzuyor.
Buna göre, X çubuğu için aşağıdaki yargılardan hangisi kesinlikle doğrudur?
A-Aldığı ısı, Y ninkinden azdır.
B-Öz ısısı Y ninkinden büyüktür
C-Öz ısısı Y ninkinden küçüktür.
D-Uzama katsayısı Y ninkinden büyüktür.
E-Uzama katsayısı Y ninkinden küçüktür.
(ÖSS- 1995)
9-Bir kalasın iki noktası arasındaki uzaklık çelik metre ile farklı sıcaklıklarda ölçülüyor.Çelik metrede okunan
değer,ortam sıcaklığının 30C’olduğu anda n, 0C’ olduğu anda m ve -30C’ olduğu anda k oluyor.
Buna göre n, m ve k arasındaki ilişki nedir?
A-n=m=k B-n=k (ÖSS-1996)
10-Düzgün ve türdeş P levhasında şekildeki gibi dikdörtgen biçiminde bir boşluk oluşturuluyor. Boşluğun t sıcaklığındaki boyutları X ve Y dir.
Levha T sıcaklığına kadar ısıtıldığında X ve Y boyutları için ne söylenebilir?
X Y
A-Değişmez Değişmez
B-Değişmez Büyür
C-Değişmez Küçülür
D-Büyür Büyür
E-Küçülür Küçülür
(ÖSS-1997)
11-Bir t sıcaklığında aynı boyda X, Y ve Z çubuklarının uzama katsayıları sırasıyla 2’dır. Çubukların sıcaklıkları Dt’C değiştirildiğinde, boyları K,L ve M oluyor.
K X Y Z
A-Isıtma Isıtma Soğutma
B-Isıtma Soğutma Soğutma
C-Isıtma Soğutma Isıtma
D-Soğutma Soğutma Isıtma
E-Soğutma Isıtma Soğutma
(ÖSS-1998)
12-18’Cde aynı boyda olan demir ve çinko şeritler, birbirinden ayrılmayacak biçimde perçinlenerek şekildeki gibi bir düzenek kuruluyor.
Oda sıcaklığı 18’C ın üstüne çıktığında aşağıdakilerden hangisinin olması beklenir?
(Çinkonun genleşme katsayısı demirinkinden büyük)
A-Lamba yanabilir, zil çalamaz.
B-Zil çalabilir, lamba yanamaz.
C-Aynı anda hem zil yanabilir, hem lamba yanabilir.
D-Önce lamba yanar, sonra zil çalar.
E-Önce zil çalar, sonra lamba yanar.
(ÖSS-1989)
13-Boy ve kütleleri eşit X ve Y metal çubukları çevreden ve birbirlerinden ısıca yalıtılmışlardır.Çubuklara eşit miktarda ısı verildiğinde X, Y den daha çok uzuyor.
X in uzama katsayısı Y ninkinden küçük olduğuna göre aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğrudur?
A-X in ilk sıcaklığı Y den küçüktür.
B-X in ilk sıcaklığı Y den büyüktür.
C-X in öz ısısı Y den küçüktür.
D-X in öz ısısı Y den büyüktür.
E-X in ilk çapı Y den küçüktür.
Bu içerik internet kaynaklarından yararlanılarak sitemize eklenmiştir
Ekleyen: Berke
Bu içerik internet kaynaklarından yararlanılarak sitemize eklenmiştir
Ekleyen: Berke
Editörün Seçtikleri
POPÜLER MESAJLAR
