TÜRKLERİN İSLÂMİYETİ KABULÜ VE İSLÂM DEVLETLERİNDEKİ HİZMETLERİ
İlk Türk Arap İlişkileri Hz. Osman zamanında Kafkasya’ya yönelen İslâm orduları Hazar Türkleri tarafından durdurulmuştur. Maveraünnehir bölgesini alan Emeviler, Orta Asya’ya girmek istediklerinde Türgişler tarafından engellenmiştir. Abbasiler iktidara geçtiklerinde Türgişler yıkılış sürecine girmişti. Uygurlar ise henüz yeni kurulmuştu. Uygurlar Çin’e karşı durabilecek güçte değildi. Talas Savaşı (751) (Araplar ve Türkler X Çinliler) Doğudan batıya ilerleyen Çinliler ile Ön-Asya’dan doğuya ilerleyen Araplar, Talas ırmağı kıyılarında savaştılar. Bu savaşta, Orta Asya’nın Çin egemenliğine girmesini istemeyen, Karluk ve Yağma Türkleri, Arapların yanına geçmişler ve savaşı Arapların kazanmasını sağlamışlardır. Nedenleri:Çin’in, Batı Türkistanda egemenlik kurmak istemesi.Çin’e karşı koyacak durumda olmayan Batı Türkistan’daki Türklerin Abbasilerin, Horasan Valisi Ebu Müslim’den yardım istemesi.Sonuç:İslâm ordusu Çin ordusunu Talas Savaşı’nda yenilgiye uğrattı. Karluk Türkleri bu savaşta Çin’e karşı etkili biçimde savaştı. Önemi: Orta Asya’nın Çin egemenliğine girmesi engellenmiştir. Çin’in, Orta Asya’daki baskısı bitti. Bu durum, Uygurların kuvvetlenmesine ve Batı Türkistandaki Türklerin rahatlamasını sağladı.Türkler, bu savaştan sonra guruplar halinde İslamiyet’i kabul etmeye başlamışlardır. (Önce Karluk, Yağma ve Çiğil Türkleri) Esir alınan Çinlilerden kâğıt yapım tekniği öğrenilmiştir. Türklerin İslamiyet’i Kabul Etme Nedenleri İslamiyet’teki tek tanrı (Allah) inancı ile Gök Tanrı inancı arasında pek fark bulmamaları Türk toplumunda bulunan Ozan ve Kam’lar ile İslam Evliyaları ve Dervişlerinin birbirine benzerlik göstermesi Cihad fikriyle, fetih fikrinin birbiriyle bağdaşması İslamiyet’in öngördüğü doğruluk, dürüstlük, temizlik, konukseverlik gibi ahlak kurallarının, Türk ahlak anlayışına uygun olması Ahiret inancı ve Kurban Kesme benzerlikleri Bilimsel ve ticari ilişkilerin etkileriTürklerin İslam Dünyasındaki Etkinlikleri ve Hizmetleri: Abbasiler döneminden başlayarak Türkler’in etkinlikleri artmıştır. Abbasilerde Türkleri devlet hizmetinde görevlendiren ilk halife “Mansur” dur. Harun Reşid döneminde Saray Muhafızları Türklerden oluşturulmuştur. Bizans sınır boylarında (Uc), Türklere görevler verilmiştir. Me’mun ve Mu’tasım dönemlerinde Türkler’in askeri etkinlikleri arttı. Mu’tasım döneminde Türkler için “Samerra” şehri kuruldu. Azerbaycan’da başlayan ve devleti (Abbasileri) tehdit eder hale gelen Babek isyanı, Mu’tasım döneminde Türkler tarafından bastırılmıştır. Büyük Selçuklular, Abbasi Halifesini Büveyhoğullarının baskısından kurtardılar. Batı’da Bizans ve Haçlılara karşı, doğuda Moğol tehlikesine karşı İslam dünyasını Türkler korumuşlardır. Değişik bölgelerde kurmuş oldukları devletler yoluyla İslamiyet’i batı ve doğu’da yaydılar. İslam uygarlığının gelişmesine büyük katkıda bulundular. (Farabi, İbn-i Sina, Biruni, Harezmi, İbn-i Türk önemli Türk Bilim adamlarıdır.) Eğitim ve Öğretim Kurumları açısından İslam dünyasının gelişmesini sağladılar (Nizamiye Medresesi) İslam Sanatına’ da katkıda bulunmuşlardır. Özetle: İslamiyet’i her türlü iç ve dış tehlikelerden korumuşlardır. İslamiyet ‘ in yayılmasına ve bir dünya dini olmasına katkıda bulunmuşlardır. İslam dünyasına önemli devlet, bilim ve sanat adamları kazandırmışlardır. İslam Kültürünü geliştirerek batıya tanıtmışlardır. (Büyük Selçuklular ve Osmanlılar).Bugün, İslam bilim ve kültürünü laik devlet yapısı içerisinde geliştirmektedirler (Türkiye Cumhuriyeti).
Bu içerik internet kaynaklarından yararlanılarak sitemize eklenilmiştir
Editörün Seçtikleri
POPÜLER MESAJLAR
