NOKTALAMA İŞARETLERİ

NOKTALAMA İŞARETLERİ
Dilimizde ilk kez Tanzimat döneminde kullanılan noktalama işaretleri,yazı-
nın daha kolay anlaşılmasını sağlar.Yazının okunmasını kolaylaştırır ve anlam karışıklığı-
na düşülmesine engel olur.
Biz,konuşurken cümlede anlatmak istediklerimizi ses tonumuzla vurgulayarak
açık bir şekilde ortaya koyabiliriz.Nerede duracağımızı,nerede vurgu yapacağımızı bilizriz.
Ancak yazıda böyle bir vurgulama yapamadığımızdan,bunu noktalama işaret-
leriyle sağlamaya çalışırız.Şimdi bu noktalama işaretlerini görelim.
NOKTA :
*Anlamca tamamlanmış haber cümlelerinin sonlarında kullanılır.
“Bu konuyu mutlaka öğrenmeliyim .”
“Seni de bekliyoruz bu akşamki yemeğe .”
*Sözcüklerin kısaltılarak yazılmaları halinde kullanılır.
“Üniversitedeki Prof. Dr. Ahmet bey bu akşam bize gelecek.”
“Babam Yzb.rütbesi almış.”
*Sözcüklerinin baş harfleriyle alınan kısaltmalarda artık nokta kullanılmıyor.
“Eniştem TBMM toplantısına katılacak.”
*Rakamla yazılan tarihler arasında kullanılır.
“20.02.2003’te ablamın doğum günü var.”
*Sıra bildiren “-ıncı,-inci”eklerinin yerine kullanılır.
“Yarışta bizim at 1.geldi.”
*Saat ve dakikaların yazımında kullanılır.
“Bugün 8.45’te uçak kalkıyor.”
VİRGÜL :
*Eş görevli sözcük ve söz öbeklerinin arasında kullanılır.
“Kitaplarını,defterlerini,kalemlerini alıp gitti.”
(Sayfa 1)
*Anlamca karışan öğelerin ayrılmasında kullanılır.
“Yaşlı,kadının yanına yaklaştı” cümlesinde virgül olmasaydı “yaşlı” sıfat olurdu.
*Arasözlerin başında ve sonunda kullanılır.
“Bu evi,çocukluğumun geçtiği yeri,nasıl unuturum?
*İçinde başka virgül bulunmayan sıralı cümlelerin ayrılmasında kullanılır.
“Beni çağırdı,kendisi gelmesi.”
*Cümle içindeki ünlem bildiren sözcüklerin sonunda kullanılır.
“Yoo,bu kadarına dayanamam.”
*Seslenme bildiren sözcüklerin sonlarında kullanılır.
“Mehmet,buraya gel de biraz yardım et.”
*Yazışmalarda başvurulan makamın adından sonra kullanılır.
“Milli Eğitim Bakanlığına,”
NOKTALI VİRGÜL :
*Öğe sayısı fazla olan sıralı cümlelerin sonlarında kullanılır.
“Öğretmen,elindeki not defterini açtı;sözlü yapacak birini aradı.
*Bir bağlaçla birbirine bağlanan cümleler arasında bağlaçtan önce kullanılır.
“Beni davet etmediniz;ama size kızmıyorum.”
*Aralarında nitelik farkı bulunan söz öbeklerinin ayrılmasında kullanılır.
“Sözcükler isim,sıfat,zamir,zarf;edat,bağlaç,ünlem;gibi fiil gruplarına ayrılır.
*Öznenin diğer öğelerle karıştığı yerlerde kullanılır.
“Küçük;eski bir eve girdi.” Cümlesinde giren “küçük” tür.Eğer virgül koysaydık bu sözcük evin sıfatı olarak düşünülebilirdi.
 
(Sayfa 2)
İKİ NOKTA :
*Bir cümlede açıklama yapılacaksa,açıklamaya başlamadan hemen önce iki
nokta kullanılır.
“Türkiye’de iki kaliteli araba markası var :BMW ve Mercedes.”
*Kavramlar tanımlanırken ya da açıklanırken kullanılır.
“İsim : Varlıkları,kavramları karşılayan sözcüklerdir.”
*Konuşma metinlerinde kullanılır.
“Ahmet : ‘Ne zaman geldiniz eve?’ diye sordu.”
ÜÇ NOKTA :
*Benzer örneklerin devam edeceğini göstermek için kullanılır.
“Bahçede elma,portakal,… daha bir çok ağaç vardı.”
*Anlamca tamamlanmamış cümlelerin sonunda kullanılır.
“Bir de istediğimi almamışsa…”
*Bir alıntının alınmayan yerleri yerine kullanılır.
“Ahmet Haşim ‘…sözden ziyade musikiye yakın…’sözleriyle tanımladı şiiri.”
*Yüklemi bulunmayan cümlelerin sonlarında kullanılır.
“Karşıda başı dumanlı dağlar…Yan tarafta küçük bir dere…”
*Seslenmelerde anlamı pekiştirmek için kullanılır.
“Nuri Amca…Nuri Amca hey!..”
SIRA NOKTALAR :
*Şiirde veya yazıda alınmayan bölümlerin yerlerine kullanılır.
“Ne sitem ne korku yalnızlıktan
……
Süslenmiş gemiler geçse açıktam
 
Bu içerik internet kaynaklarından yararlanılarak sitemize eklenmiştir.

CEVAP VER
Lütfen yazınızı giriniz.
Lütfen adınızı buraya giriniz.