DİVAN EDEBİYATI VE DİVAN EDEBİYATI NAZIM ŞEKİLLERİ İLE İLGİLİ TEST SORULARI

DİVAN EDEBİYATI VE DİVAN EDEBİYATI NAZIM ŞEKİLLERİ İLE İLGİLİ TEST SORULARI (1)
 
1) Divan edebiyatı nazım biçimlerinden biri olan kasidenin belirli bölümleri vardır:
I. Bahar mevsiminin  ya da bayram günlerinin  tasvir edildiği birinci bölüme “teşbib” ,
II. Asıl konuya geçiş ifade eden bir ya da birkaç beyitten oluşan bölüme “girizgah”,
III. Şairin kendini övdüğü bölüme “mehdiye”,
IV. Araya aynı ölçü ve uyakta gazel tarzında şiir söylemeye “tegazzül”,
v. Birkaç beyitten oluşan son bölüme de “dua” adı verilir.
Yukarıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) V                       B) IV                      C) III                      D) II                       E) I
 
2
I. Özellikle  aşk, güzellik, ve içki konusunda yazılır.
II. Beyit sayısı 5 ile 9  arasında değişir.
III. Uyak düzeni, aa – bb – cc – dd -… şeklindedir.
IV. İlk beyitine matla, son beyitine makta denir.
V. Tasavvuf edebiyatındaki ilahiyle biçim ve içerik bakımından aynıdır.
 Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi gazel için söylenemez?
A)III. ve V                  B) III. ve IV            C) III ve V      D) II ve IV     E) II. ve IIII
 
 3.
*   Dil-i pürhun elem-i hercin ile cuş edeli
    Çeşme-i çeşmin akan suları dem gibi gelir.
 
*  Cennet cennet dedikleri
     Birkaç köşkle birkaç huri
     İsteyene sen ver onu
     Bana seni gerek seni
Yukarıdaki şiir parçaları iki farklı yüzyılda yaşayan iki farklı şaire aittir.
I. Her ikisi de sade bir dille söylenmiştir.
II.Her ikisi de halk edebiyatına aittir.
III. İkisi de farklı ölçülerle söylenmiştir.
IV. Uyak örgüsü aynıdır.
V. Şairler birbirinden etkilenmişlerdir.
Bu şiir parçaları için yukarıda numaralanmış yargılardan hangisi söylenebilir?      
A) V                       B) IV                      C) III                      D) II                       E) I
 
4. Sana kimisi canım kimisi cananım deyü söyler
Nesin sen doğru söyle can mısın canan mısın kafir?
Yukarıdaki beyit için aşağıdakilerden hangisi kesinlikle söylenebilir?
A) Mesneviden alınmış bir beyittir.
B) Kasidenin dua bölümünden alınmıştır.
C) Herhangi bir gazelin makta (son) beyitidir.
D) Gazelin matla (ilk) beyiti değildir.
E) Mersiyeden alınmış bir beyittir.
 
5.
I. O temayül o tegafül o eda
   O tebessüm o tekellüm o sada
 
II. Kamet-i naziki bir ince fidan
     Arızı hem sıfatı berg-i hazan
 
III. Bulunur bunda hep efrad-ı milel
      Tab’-ı insana nice vere halel
 
IV. Dürlü dürlü derde uğratan beni
      Kalb-i mail çeşm-i şahid-i bazdır.
 
V. Çünki yar ağyar ile dem-sazdır
     Bana günde bin kez ölmek azdır.
Yukarıdaki beyitlerden hangisi bir “mesneviden” alınmış olamaz?
A)   I                  B) II            C) III           D) IV            E)  V
 
6)
I.  Bir elinde gül bir elinde cam geldin sakiya
    Kangısın alsam gülü yahud ki camı ya seni
 
II. Bir nazenin fitne tevellüd eder müdam
     Mecliste duht-ı rezle o büt hem-dem olmasın
 
III. Tuti-i mucize-guyem ne desem laf değül
      Çerh ile söyleşemem ayinesi saf değül
 
IV. Ben bu haletel tenezzül mü ederim şiire
      Neyleyim kurtulamam tab’-ı heves-nakimden
 
V.  Ben kulun layık değüldür valsına amma yine
      İltifatun arzu-mend-i visal eyler beni
Yukarıdaki beyitlerden hangisi gazelin matla (ilk) bölümünden alınmıştır?
A)   I                  B) II            C) III           D) IV            E)  V
 
7
I. Minnet hüdaya devlet-i dünya fena bulur
    Baki kalır sahife-i alemde adımız
 
II.Eşcar-ı bağ hırka-i tecride girdiler
    Bad-ı hazan çemende el aldı çenardan
 
III.Leyla ana verdi cümle rahtın
    Pak eyledi bergden dırahtın
 
IV.Heva ara’isi gül-zara çehre-güşa
     Bahar gülşene giydirdi hulle-i harda
 
V. Bir nice doyunca kanalım cam-ı murada
    Bir lahza komaz saki-i devran elimizde
Yukarıdaki beyitlerden hangisi gazelin makta (son) bölümünden alınmış olabilir?
A)   I                  B) II            C) III           D) IV            E)  V
 
8
I. Teşbib: Bahar mevsiminin  ya da bayram günlerinin  tasvir edildiği birinci bölüme denir.
II.Girizgah: Asıl konuya geçiş ifade eden bir ya da birkaç beyitten oluşan bölüme denir.
III. Fahriye: Şairin sanatkarane bir üslupla kendini övdüğü bölüme denir.
IV. Tegazzül: Araya aynı ölçü ve uyakta gazel tarzında şiir söylemeye denir.
V. Mehdiye: Kasidenin sunulduğu kişinin övgüsünün yapıldığı bölüme denir.
Yalnızca bu bilgilere dayanarak,
 
Bu arsada Baki nice üstada yetişti
Alemde bugün ana kimse yetişemez
Baki’nin bu beyiti kasidenin yukarıdaki bölümlerinden hangisine örnek olabilir?
A)   I                  B) II            C) III           D) IV            E)  V
 
9
I. Mesnevi
II. Müstezat
III.Tuyuğ
IV. Kaside
V. Rubai
Yukarıdakilerden hangileri divan edebiyatında beyitlerle kurulan nazım biçimlerinden değildir?
A)I. ve V                  B) III. ve IV            C) III ve V      D) II ve IV     E) II. ve IIII
 
10
I. Tardiye
II. Şarkı
III.Tuyuğ
IV. Kaside
V. Müstezat
Yukarıdakilerden hangileri divan edebiyatında yalnızca Türklerin kullandığı nazım biçimlerindendir?
A)II ve V                  B) II. ve IV            C) I ve II      D) I ve IV     E) II. ve IIII
 
CEVAP ANAHTARI
 
1. C     2. A      3. C     4. D     5. D     6. C       7. A      8. C      9. C     10. E
 
Kaynak: izni ile alınmıştır

CEVAP VER
Lütfen yazınızı giriniz.
Lütfen adınızı buraya giriniz.