ÜNLÜ DÜŞMESİ

Türkçe’de bazen kelimelerden bir ünlünün düştüğü görülür. Ünlü düştüğünde
hece sayısı da azaldığından bu kurala ünlü düşmesi yanında hece düşmesi, hece
azalması da denir. Türkçe’de hece düşmeleri aşağıdaki çeşitlere ayrılır:
a) İkinci hecesinde dar ünlü (ı,i,u,ü) bulunan bazı kelimelere, sesli harfle
başlayan bir ek gelirse, ikinci hecedeki dar ünlü düşer. Örnek: Akıl-ı
…aklı
b) Sesli harfle biten bazı isim köklerinden -la, -le eklerini kullanarak fiil
türetildiğinde ses düşmesi görülür. Örnek: Koku-lamak….koklamak
c) Bazı renk isimlerine -ar, -er ekleri getirilerek fiil türetildiğinde, ismin
sonundaki ünlü düşer. Örnek: Sarı-armak….sararmak. Not: Kızarmak ve
yeşermek kelimelerinde bir ünlü, bir ünsüz düşer. Örnek:
Kızıl-armak….kızarmak.
d) İkinci hecesinde dar ünlü bulunan bazı fiillere yapım eki getirilip isim
yapıldığında ünlü düşmesi görülür. Örnek: Ayır-ım…ayrım
e) Bazı fiillerden fiil türetildiğinde ünlü düşmesi görülür. Örnek:
Çevir-il…çevrilmek.
f) Bazen iki kelime birleşirken ünlü düşmesi olur. Örnek:
Kayıp-olmak…kaybolmak.
g) Türkçe’de bazı kelimeler iki şekilde yazılabilir. Aşağıda verilen
kelimelerin her iki yazılışı da doğrudur. İkinci tür yazılışta ünlü düşmesi
vardır.
Nerede Nerde
Nereden Nerden
Burada Burdan
Şurada, Şuradan Şurda , Şurdan
Orada, Oradan Orda, Ordan
İçeride, içeriden, dışarıda İçerde, içerden, dışardan
İleride, ileriden, yukarıda İlerde, ilerden, yukardan
Bu içerik internet kaynaklarından yararlanılarak sitemize eklenmiştir.